Obszary działalności

EB GL

Wytyczne dotyczące bilansowania energii elektrycznej (EB GL)

Wytyczne dotyczące bilansowania energii elektrycznej to wytyczne rynkowe dotyczące zasad bilansowania w odniesieniu do systemów elektroenergetycznych. Wytyczne dotyczące bilansowania ustanawiają przepisy w zakresie zakupu mocy bilansującej, aktywacji energii bilansującej oraz rozliczeń finansowych w tym zakresie. Powołują one również europejskie platformy wymiany energii bilansującej oraz definiują zasady dotyczące międzyobszarowej wymiany energii i mocy bilansującej. Ważnym aspektem EB GL jest harmonizacja na obszarze całej Unii Europejskiej produktów, zasad pozyskiwania i rozliczania usług bilansujących oraz zasad uzyskiwania na te potrzeby dostępu do sieci.

Przedmiotowe rozporządzenie ma zastosowanie do OSP, OSD, w tym zamkniętych systemów dystrybucyjnych, organów regulacyjnych, Agencji, ENTSO-E, osób trzecich, którym przekazano lub powierzono obowiązki, oraz innych uczestników rynku. Wytyczne zostały przyjęte przez Państwa Członkowskie w procesie komitologii w dniu 16 marca 2017 r. Wytyczne zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE w dniu 28 listopada 2017 r., weszły w życie w dniu 18 grudnia 2017 r.

Link do aktu prawnego:

Polska wersja:

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:02017R2195-20220619

English version:

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:02017R2195-20220619

 

Główne działania związane z wdrażaniem EB GL:

Zgodnie z wymaganiami Wytycznych w okresie do 6 lat od wejścia Wytycznych w życie PSE S.A. we współpracy z innymi OSP muszą opracować wiele szczegółowych metodyk i rozwiązań. Najważniejsze z nich dotyczą:

  1. Zaprojektowania i wdrożenia europejskich platform wymiany energii z rezerw zastępczych, rezerw odbudowy częstotliwości oraz kompensowania niezbilansowań;
  2. Zdefiniowania produktów standardowych dla usług bilansujących;
  3. Określenia zasad wyceny i rozliczeń;
  4. Harmonizacji zasad rozliczania niezbilansowania;
  5. Zasad pozyskiwania i aktywacji ofert na usługi bilansujące;
  6. Raportowania w zakresie funkcjonowania rynku bilansującego.

 

Wdrażanie Wytycznych:

Poniżej zamieszczono informacje o konsultowanych, jak również zatwierdzonych przez regulatorów dokumentach, które PSE S.A. opublikowały na swojej stronie internetowej:

 

Warunki Dotyczące Bilansowania (WDB) 

Warunki Dotyczące Bilansowania (WDB) zostały opracowane przez OSP na podstawie art. 18 rozporządzenia Komisji (UE) 2017/2195 z dnia 23 listopada 2017 r. ustanawiającego wytyczne dotyczące bilansowania (Dz. Urz. UE L 312/6 z 28 listopada 2017 r.). Dokument ten ustala warunki dla dostawców usług bilansujących oraz warunki dla podmiotów odpowiedzialnych za bilansowanie zgodnie z art. 18 ww. rozporządzenia. Tym samym dokument reguluje przeważającą część zagadnień zawartych dotychczas w aktualnie obowiązującej Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej - Bilansowanie systemu i zarządzanie ograniczeniami systemowymi (IRiESP - Bilansowanie).

 

Konsultacje i decyzje

WDB były przedmiotem konsultacji społecznych w dniach 4 maja 2018 r. – 4 czerwca 2018 r. Po zakończeniu konsultacji, PSE S.A. przedłożyły wniosek w sprawie WDB do zatwierdzenia przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Na podstawie przedłożonego wniosku Prezes URE decyzją znak DRR.WRE.744.35.2019.PSt z dnia 5 marca 2020 r. zatwierdził dokument pt. "Warunki dotyczące Bilansowania na podstawie: Rozporządzenia Komisji (UE) 2017/2195 z dnia 23 listopada 2017 r. ustanawiającego wytyczne dotyczące bilansowania".

PSE S.A., wykonując obowiązek ustanowiony w związku z art. 7 Rozporządzenia (UE) 2017/2195, opublikowały treść decyzji Prezesa URE, o czym poinformowały uczestników rynku stosownym komunikatem: 

Komunikat OSP dotyczący zatwierdzenia przez Prezesa URE Warunków Dotyczących Bilansowania

Zatwierdzenie przez Prezesa URE i wejście w życie WDB z dniem 7 kwietnia 2020 r. oznacza, iż z datą tą postanowienia w nich zawarte mają zastosowanie do wszystkich uczestników krajowego rynku bilansującego.

 

Zmiana WDB

Nowe WDB były przedmiotem konsultacji społecznych w dniach 22 lutego 2023 r. - 5 maja 2023 r. Po zakończeniu konsultacji, PSE S.A. przedłożyły wniosek w sprawie nowych WDB do zatwierdzenia przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Na podstawie przedłożonego wniosku Prezes URE decyzją znak DRR.WRE.744.17.2023.ŁW z dnia 27 września 2023 r. zatwierdził w części dokument pt. „Warunki Dotyczące Bilansowania. Na podstawie: Rozporządzenia Komisji Europejskiej (UE) 2017/2195 z dnia 23 listopada 2017 r., ustanawiającego wytyczne dotyczące bilansowania”

PSE S.A., wykonując obowiązek ustanowiony w związku z art. 7 Rozporządzenia (UE) 2017/2195, opublikowały treść decyzji Prezesa URE, o czym poinformowały uczestników rynku stosownym komunikatem:

Komunikat OSP z dnia 28 września 2023 r. w sprawie zatwierdzenia przez Prezesa URE Warunków Dotyczących Bilansowania

Zatwierdzenie przez Prezesa URE i wejście w życie nowych WDB z dniem 14 czerwca 2024 r. oznacza, iż z datą tą postanowienia w nich zawarte będą miały zastosowanie do wszystkich uczestników krajowego rynku bilansującego. Decyzja Prezesa URE znak DRR.WRE.744.35.2019.PSt z dnia 5 marca 2020 r. zostanie uchylona z dniem 14 czerwca 2024 r.

Dokumenty do pobrania:

WDB – tekst obowiązujący

 

Zaprojektowanie i wdrożenie europejskiej platformy do wymiany pomiędzy obszarami regulacyjnymi energii bilansującej z rezerwy wtórnej aktywowanej w trybie ręcznym (mFRRIF) 

 

Zaprojektowanie i wdrożenie europejskiej platformy do wymiany pomiędzy obszarami regulacyjnymi energii bilansującej pochodzącej z zasobów świadczących usługę rezerwy wtórnej aktywowanej w tzw. trybie ręcznym (ang. Frequency Restoration Reserve with manual activation – mFRR) prowadzone jest w ramach Projektu MARI (ang. Manual Activated Reserve Initiative).

Projekt jest prowadzony przez operatorów systemów przesyłowych elektroenergetycznych (OSP), którzy przystąpili do inicjatywy MARI, przy czym w ramach ENTSO-E projekt uzyskał status projektu implementacyjnego Wytycznych dotyczących bilansowania w zakresie wdrożenia europejskiej platformy wymiany energii bilansującej z mFRR.

Konsultacje i decyzje

Rozwiązania platformy mFRR były przedmiotem konsultacji. Po zakończeniu konsultacji PSE S.A. przedłożyły wniosek w sprawie metody mFRR do zatwierdzenia przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (Prezes URE). Na podstawie przedłożonego wniosku Prezes URE, decyzją znak DRR.WRE.7128.29.2018.ŁW z dnia 29 sierpnia 2019 r., umorzył postępowanie ws. zatwierdzenia metody mFRRIF i zdecydował o jej  przekazaniu do Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER), w celu zatwierdzenia. ACER decyzją nr 03/2020 z dnia 24 stycznia 2020 r. zatwierdziła mFRRIF.

Na wniosek Europejskiej Sieci Operatorów Elektroenergetycznych Systemów Przesyłowych (ENTSO-E) ACER decyzją nr 14/2022 z dnia 30 września 2022 r. zatwierdziła zmianę ram wdrażania europejskiej platformy wymiany energii bilansującej z rezerw odbudowy częstotliwości z ręczną aktywacją.

Dokumenty do pobrania: 

https://www.pse.pl/documents/20182/5c1337d5-765d-46a2-86b0-e4ae6594ceac?

Odstępstwo mFRRIF

PSE S.A. działając na podstawie art. 62 ust. 2 lit. a) EB GL wystąpiły do Prezesa URE z wnioskiem o przyznanie odstępstwa (derogacji) od wymogu terminu, w jakim OSP korzysta z europejskiej platformy wymiany energii bilansującej z rezerw odbudowy częstotliwości z aktywacją nieautomatyczną określonego w art. 20 ust. 6 EB GL (odstępstwo mFRRIF) na maksymalny okres derogacji dwóch lat, tj. do dnia 24 lipca 2024 r. Na podstawie przedłożonego wniosku Prezes URE decyzją znak DRR.WRE.744.28.2021.ŁW z dnia 20 czerwca 2022 r. zatwierdził odstępstwo mFRRIF.

PSE S.A., wykonując obowiązek ustanowiony w związku z art. 7 EB GL, opublikowały treść decyzji Prezesa URE, o czym poinformowały uczestników rynku stosownym komunikatem: 
Informacja OSP nt. decyzji Prezesa URE ws. odstępstwa mFRR oraz odstępstwa aFRR 

 

Zaprojektowanie i wdrożenie europejskiej platformy do wymiany pomiędzy obszarami regulacyjnymi energii bilansującej z rezerwy wtórnej aktywowanej w trybie automatycznym (aFRR)

 

Zaprojektowanie i wdrożenie europejskiej platformy do wymiany pomiędzy obszarami regulacyjnymi energii bilansującej z rezerwy wtórnej aktywowanej w trybie automatycznym (aFRR) w oparciu o kryteria ekonomiczne w celu optymalizacji kosztów wykorzystywania automatycznej regulacji wtórnej, prowadzone jest w ramach Projektu ‘Platform for the International Coordination of Automated frequency restoration and Stable System Operation’ (PICASSO).

Projekt jest prowadzony przez operatorów systemów przesyłowych elektroenergetycznych (OSP), którzy przystąpili do inicjatywy PICASSO, przy czym w ramach ENTSO-E projekt uzyskał status projektu implementacyjnego Wytycznych dotyczących bilansowania energii elektrycznej w zakresie wdrożenia europejskiej platformy do aktywacji automatycznej regulacji wtórnej aFRR.

Konsultacje i decyzje

Rozwiązania platformy aFRR były przedmiotem konsultacji. Po zakończeniu konsultacji PSE S.A. przedłożyły wniosek w sprawie metody aFRRIF do zatwierdzenia przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (Prezes URE). Na podstawie przedłożonego wniosku Prezes URE, decyzją znak DRR.WRE.7128.30.2018.LK z dnia 29 sierpnia 2019 r., umorzył postępowanie ws. zatwierdzenia metody aFRRIF i zdecydował o jej  przekazaniu do Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER), w celu zatwierdzenia. ACER decyzją nr 02/2020 z dnia 24 stycznia 2020 r. zatwierdziła metodę aFRRIF.

Na wniosek Europejskiej Sieci Operatorów Elektroenergetycznych Systemów Przesyłowych (ENTSO-E) ACER decyzją nr 15/2022 z dnia 30 września 2022 r. zatwierdziła zmianę ram wdrażania europejskiej Platformy wymiany energii bilansującej z rezerw odbudowy częstotliwości z automatyczną aktywacją. 

Dokumenty do pobrania: 

https://www.pse.pl/documents/20182/0b77bccb-74e1-4958-94e9-1c24308ac418?

Odstępstwo aFRRIF

PSE S.A. działając na podstawie art. 62 ust. 2 lit. a) EB GL wystąpiły do Prezesa URE z wnioskiem o przyznanie odstępstwa (derogacji) od wymogu terminu, w jakim OSP korzysta z europejskiej platformy wymiany energii bilansującej z rezerw odbudowy częstotliwości z aktywacją automatyczną określonego w art. 21 ust. 6 EB GL (odstępstwo aFRRIF) na maksymalny okres derogacji dwóch lat, tj. do dnia 24 lipca 2024 r. Na podstawie przedłożonego wniosku Prezes URE decyzją znak DRR.WRE.744.10.2022.ŁW z dnia 20 czerwca 2022 r. zatwierdził odstępstwo aFRRIF.

PSE S.A., wykonując obowiązek ustanowiony w związku z art. 7 EB GL, opublikowały treść decyzji Prezesa URE, o czym poinformowały uczestników rynku stosownym komunikatem: 
Informacja OSP nt. decyzji Prezesa URE ws. odstępstwa mFRR oraz odstępstwa aFRR 

 

Zaprojektowanie i wdrożenie europejskiej platformy dla procesu kompensowania niezbilansowań

Propozycja ram wdrażania europejskiej platformy dla procesu kompensowania niezbilansowań, spełniającej także funkcję rozliczania OSP-OSP, obejmuje m.in. propozycję zasad dotyczących zarządzania europejską platformą dla procesu kompensowania niezbilansowań i prowadzenia tej platformy, propozycję wyznaczenia podmiotu lub podmiotów, które będą sprawować funkcje zdefiniowane w propozycji, ramy harmonizacji warunków bilansowania oraz szczegółowe zasady podziału wspólnych kosztów, związanych z korzystaniem z platformy.

Po wdrożeniu europejska platforma stosuje wielostronny model OSP-OSP w celu przeprowadzania procesu kompensowania niezbilansowań.

Konsultacje i decyzje

Propozycja ram wdrażania europejskiej platformy dla kompensowania niezbilansowań (dalej: INIF) jest przedmiotem konsultacji. Wszyscy OSP przedłożyli propozycję INIF do wszystkich krajowych organów regulacyjnych (dalej: NRA) w dniu 18 czerwca 2018 r.

Wszystkie NRA wystosowały do wszystkich OSP dwa wezwania do zmian w INIF na które OSP odpowiedzieli (na drugie wezwanie w dniu 10 września 2019 r.).

W związku z brakiem możliwości podjęcia wspólnej decyzji w przeciągu dwóch miesięcy od przedłożenia INIF, zgodnie z art. 6 ust. 2. Rozporządzenia (UE) 2017/2195, kompetencje do podjęcia decyzji w sprawie zatwierdzenia propozycji INIF przeszły na Agencję ds. Współpracy Organów Regulacyjnych (dalej: ACER).

W związku z powyższym, w dniu 24 czerwca 2020 r. ACER podjęła decyzję nr 13/2020 ws. ram wdrażania europejskiej platformy kompensowania niezbilansowań.

Na wniosek Europejskiej Sieci Operatorów Elektroenergetycznych Systemów Przesyłowych (ENTSO-E) ACER decyzją nr 16/2022 z dnia 30 września 2022 r. zatwierdziła zmianę ram wdrażania europejskiej platformy kompensowania niezbilansowań. 

Dokumenty do pobrania:

https://www.pse.pl/documents/20182/46805e2b-b3fd-40f6-a36f-7db45364f11f

 

Zaprojektowanie i wdrożenie europejskiej platformy wymiany energii bilansującej z rezerw zastępczych (RRIF) 

Propozycja ram wdrażania europejskiej platformy wymiany energii bilansującej z rezerw zastępczych obejmuje (RRIF) m.in. ogólny projekt europejskiej platformy, plan działania i harmonogramy wdrożenia europejskiej platformy, definicję funkcji wymaganych do zarządzania europejską platformą, propozycję wyznaczania podmiotu lub podmiotów, które będą pełnić funkcje zdefiniowane w propozycji oraz ramy harmonizacji warunków dotyczących bilansowania.

Platforma ta ma umożliwić efektywne ekonomiczne zbilansowanie systemu elektroenergetycznego za pomocą produktów standardowych dla rezerw zastępczych zdefiniowanych w Propozycji, w regionie obejmującym OSP, przeprowadzających proces zastępowania rezerw zgodnie z częścią IV Wytycznych SO GL.

Konsultacje i decyzje

Propozycja ram wdrażania europejskiej platformy wymiany energii bilansującej z rezerw zastępczych jest przedmiotem konsultacji. Po zakończeniu konsultacji, PSE S.A. przedłożyły wniosek w sprawie wspólnych ram wdrażania wymiany energii bilansującej z rezerw zastępczych, do zatwierdzenia przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Na podstawie przedłożonego wniosku Prezes URE decyzją znak DRR.WRE.7128.16.2018.ŁW z dnia 21 grudnia 2018 r. zatwierdził wspólne ramy wdrażania wymiany energii bilansującej z rezerw zastępczych.

PSE S.A., wykonując obowiązek ustanowiony w związku z art. 7 Rozporządzenia (UE) 2017/2195, opublikowały treść decyzji Prezesa URE, o czym poinformowały uczestników rynku stosownym komunikatem "Informacja OSP nt. decyzji Prezesa URE zatwierdzającej ramy wdrażania dla europejskiej platformy wymiany energii bilansującej z rezerw zastępczych”. 

OSP prowadzący proces zastępowania rezerw zadecydowali o konieczności dokonania zmian i opracowali zmieniony RRIF. Określał on projekt, wymagania funkcjonalne, zasady zarządzania i podział kosztów związany z platformą wymiany energii bilansującej z rezerw zastępczych. Ponadto zawierał propozycję ustanowienia podmiotu mającego wykonywać funkcje określone w RRIF oraz zasady aktywacji ofert w przeciwnych kierunkach oraz możliwości regulacji przepływu na połączeniu międzysystemowym.

Zmiana RRIF była  przedmiotem konsultacji. Po zakończeniu konsultacji, PSE S.A. przedłożyły wniosek w sprawie zmiany RRIF do zatwierdzenia przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Na podstawie przedłożonego wniosku Prezes URE decyzją znak DRR.WRE.744.10.2021.ŁW z dnia 15 października 2021 r. zatwierdził zmianę RRIF.

PSE S.A., wykonując obowiązek ustanowiony w związku z art. 7 Rozporządzenia (UE) 2017/2195, opublikowały treść decyzji Prezesa URE, o czym poinformowały uczestników rynku stosownym komunikatem: "Informacja OSP nt. decyzji Prezesa URE zatwierdzającej ramy wdrażania dla europejskiej platformy wymiany energii bilansującej z rezerw zastępczych” .  

OSP prowadzący proces zastępowania rezerw zadecydowali o konieczności dokonania zmian i opracowali zmieniony RRIF. Zmiana RRIF była przedmiotem konsultacji. Po zakończeniu konsultacji, PSE S.A. przedłożyły wniosek w sprawie zmiany RRIF do zatwierdzenia przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Na podstawie przedłożonego wniosku Prezes URE decyzją znak DRR.WRE.744.13.2022.AOr z dnia 10 maja 2023 r. zatwierdził zmianę RRIF.

PSE S.A., wykonując obowiązek ustanowiony w związku z art. 7 Rozporządzenia (UE) 2017/2195, opublikowały treść decyzji Prezesa URE, o czym poinformowały uczestników rynku stosownym komunikatem: "Informacja OSP nt. decyzji Prezesa URE ws. drugiej zmiany ram dla ustanowienia europejskiej platformy wymiany energii bilansującej z rezerw zastępczych".

Dokumenty do pobrania:

https://www.pse.pl/documents/20182/0067e1e9-e353-4a07-90a2-1852d9845a55 

Metoda harmonizacji głównych cech rozliczania niezbilansowania (ISH)

 

Zgodnie z zapisami art. 52 ust. 2 EB GL, operatorzy systemów przesyłowych zostali zobowiązani do opracowania w terminie jednego roku od wejścia w życie rozporządzenia metody harmonizacji głównych cech rozliczania niezbilansowania (dalej: „Metoda ISH”).

Metoda ISH dotyczy następujących elementów:

  1. obliczenia pozycji bilansowej, alokowanego wolumenu i korekty niezbilansowania, 
  2. harmonizacji określania ceny niezbilansowania,
  3. określenia wartości unikniętej aktywacji energii bilansującej w ramach rezerw odbudowy częstotliwości lub rezerw zastępczych,
  4. określenia warunków i metody stosowania systemu podwójnych cen niezbilansowania.  

Metoda ISH ma zastosowanie do wszystkich obszarów niezbilansowania oraz do wszystkich okresów rozliczania niezbilansowania i wszystkich stanów systemu określonych w art. 18 Rozporządzenia Komisji (UE) 2017/1485 z dnia 2 sierpnia 2017 r. ustanawiającego wytyczne dotyczące pracy systemu przesyłowego energii elektrycznej, poza obszarami niezbilansowania i okresami rozliczania niezbilansowania, dla których działania rynkowe zostały zawieszone na podstawie art. 35 Rozporządzenia Komisji (UE) 2017/2196 z dnia 24 listopada 2017 r. ustanawiającego kodeks sieci dotyczący stanu zagrożenia i stanu odbudowy systemów elektroenergetycznych.

Konsultacje i decyzje

Propozycja dalszego sprecyzowania i zharmonizowania rozliczania niezbilansowania (dalej: „Propozycja Metody ISH”), była przedmiotem publicznych konsultacji. Po przeprowadzeniu konsultacji, PSE S.A. przedłożyły do zatwierdzenia przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (dalej: „Prezes URE”) wniosek w sprawie zatwierdzenia Propozycji Metody ISH. Na podstawie przedłożonego wniosku, Prezes URE decyzją znak DRR.WRE.744.8.2020.JPa2 z dnia 5 marca 2020 r. umorzył postępowanie ws. zatwierdzenia Propozycji Metody ISH i została ona przekazana do Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (dalej: „ACER”), w celu zatwierdzenia. ACER decyzją nr 18/2020 z dnia 15 lipca 2020 r. zatwierdziła Metodę ISH.

PSE S.A., wykonując obowiązek informacyjny ustanowiony w art. 7 EB GL, opublikowały treść decyzji ACER, o czym poinformowały uczestników rynku stosownym komunikatem:

Informacja OSP na temat decyzji ACER nr 18/2020 ws. harmonizacji głównych cech rozliczania niezbilansowań (ISH)  

Dokumenty do pobrania:

https://www.pse.pl/documents/20182/31293b1bd-44a3-4be2-83b9-ab718b5864c5

 

Metoda klasyfikowania na potrzeby określenia celu aktywacji ofert dotyczących energii bilansującej (APP)

Metoda klasyfikowania na potrzeby określenia celu aktywacji ofert dotyczących energii bilansującej (dalej: „Metoda APP”) opracowana przez OSP na podstawie art. 29 ust. 3 EB GL, opisuje wszystkie możliwe cele aktywacji w odniesieniu do aktywacji ofert dotyczących energii bilansującej z list rankingowych i kryteria klasyfikacji w odniesieniu do każdego możliwego celu aktywacji.

Metoda APP jest wdrażana przez każdego OSP aktywującego oferty dotyczące energii bilansującej z list rankingowych.

Każdy OSP określa cel aktywacji aktywowanej oferty dotyczącej energii bilansującej z listy/list rankingowych, zgodnie z metodą klasyfikowania celów aktywacji, bez względu na to, czy dana oferta dotycząca energii bilansującej została wybrana przez funkcję optymalizacji aktywacji odpowiedniej platformy europejskiej, czy też została aktywowana lokalnie, po zadeklarowaniu jej przez OSP jako niedostępnej, zgodnie z art. 29 ust. 14 EB GL.

Konsultacje i decyzje

Propozycja wszystkich OSP dotycząca metody klasyfikacji na potrzeby określenia celu aktywacji ofert dotyczących energii bilansującej (dalej: „Propozycja metody APP”), była przedmiotem publicznych konsultacji. Po przeprowadzeniu konsultacji, PSE S.A. przedłożyły do zatwierdzenia przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (dalej: „Prezes URE”) wniosek w sprawie zatwierdzenia Propozycji metody APP. Na podstawie przedłożonego wniosku, Prezes URE decyzją znak DRR.WRE.7128.24.2018.PSt z dnia 14 lutego 2020 r. umorzył postępowanie ws. zatwierdzenia Propozycji metody APP i została ona przekazana do Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (dalej: „ACER”), w celu zatwierdzenia. ACER decyzją nr 16/2020 z dnia 15 lipca 2020 r. zatwierdziła Metodę APP.

PSE S.A., wykonując obowiązek informacyjny ustanowiony w art. 7 EB GL, opublikowały treść decyzji ACER, o czym poinformowały uczestników rynku stosownym komunikatem:

Informacja OSP na temat decyzji ACER nr 16/2020 ws. metody klasyfikowania na potrzeby określenia celu aktywacji ofert dotyczących energii bilansującej (APP)

Dokumenty do pobrania:

https://www.pse.pl/documents/20182/20b63348-7451-4c95-b56b-68446e88e06b

Metoda wyceny energii bilansującej i międzyobszarowych zdolności przesyłowych stosowanych na potrzeby wymiany energii bilansującej lub obsługi procesu kompensowania niezbilansowań (PP)

Metoda wyceny energii bilansującej i międzyobszarowych zdolności przesyłowych stosowanych na potrzeby wymiany energii bilansującej lub obsługi procesu kompensowania niezbilansowań (dalej: „Metoda PP”) opracowana przez OSP na podstawie art. 30 ust. 1 EB GL, określa ona ceny energii bilansującej wynikające z aktywacji ofert na produkty energii bilansującej dla procesu odbudowy częstotliwości z aktywacją automatyczną (aFRP) oraz procesu odbudowy częstotliwości z aktywacją nieautomatyczną (mFRP) zgodnie z art. 143 i art. 147 rozporządzenia SO GL, oraz procesu rezerw zastępczych (RRP) zgodnie z art. 144 i art. 148 rozporządzenia SO GL.

W celu zastosowania tej metodologii do ofert produktów energii bilansowania dla aktywowanych lokalnie produktów specyficznych nieprzeliczonych na produkty standardowe wszystkie odniesienia w niniejszej metodologii wyceny do ofert na produkty standardowe energii bilansujących mają również zastosowanie do ofert na produkty specyficzne energii bilansującej.

Konsultacje i decyzje

Metoda PP była przedmiotem konsultacji publicznych. Po przeprowadzeniu konsultacji, PSE S.A. przedłożyły do zatwierdzenia przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (dalej: „Prezes URE”) wniosek w sprawie zatwierdzenia Metody PP. Na podstawie przedłożonego wniosku, Prezes URE umorzył postępowanie ws. zatwierdzenia Metody PP i została ona przekazana do Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (dalej: „ACER”), w celu zatwierdzenia. ACER decyzją nr 01/2020 z dnia 24 stycznia 2020 r. zatwierdziła Metodę PP.

W dniu 28 sierpnia 2021 r. OSP działając zgodnie z art. 6 ust. 3 i art. 5 ust. 2 lit. f) EB GL, przedłożyły zmienioną Metodę PP do zatwierdzenia przez ACER, po wcześniejszym przeprowadzeniu konsultacji publicznych i przyjęciu zmienionej Metody PP, która była przedmiotem publicznych konsultacji w dniach 2 czerwca 2021 r. – 2 sierpnia 2021 r. 

W dniu 25 lutego 2022 r. ACER podjął decyzję nr 03/2022 zatwierdzającą zmienioną metodę określania cen energii bilansującej wynikającej z aktywacji ofert dotyczących energii bilansującej dla procesu odbudowy częstotliwości.

PSE S.A., wykonując obowiązek określony w art. 11 EB GL, niniejszym publikują treść ww. decyzji.
Informacja OSP nt. decyzji ACER ws. zmiany metody określania cen energii bilansującej wynikającej z aktywacji ofert dotyczących energii bilansującej dla procesu odbudowy częstotliwości (PP)

Dokumenty do pobrania:
https://www.pse.pl/documents/20182/772549708/ebgl_art_30_pp.zip

 

Wspólne zasady rozliczania mające zastosowanie do każdego przypadku planowej wymiany energii w wyniku procesu zastępowania rezerw, procesu odbudowy częstotliwości z aktywacją nieautomatyczną i automatyczną oraz procesu kompensowania niezbilansowań (TSO-TSO SP)

Wspólne zasady rozliczania mające zastosowanie do każdego przypadku planowej wymiany energii w wyniku procesu zastępowania rezerw, procesu odbudowy częstotliwości z aktywacją nieautomatyczną i automatyczną oraz procesu kompensowania niezbilansowań (dalej: „Metoda TSO-TSO SP”), opracowane na podstawie art. 50 ust. 1 EB GL, określają sposób wyznaczania wielkości rozliczeniowych dla rozliczeń pomiędzy OSP wynikających z wymiany energii bilansującej na platformach europejskich zgodnie z art. 19-22 EB GL. Metoda TSO-TSO SP obejmuje postanowienia dotyczące obliczania wolumenów i cen rozliczeniowych dla energii bilansującej wymienianej pomiędzy OSP na platformach europejskich oraz obliczania, gromadzenia i podziału dochodu z ograniczeń w wyniku wymiany energii bilansującej pomiędzy obszarami o różnych cenach krańcowych.

Konsultacje i decyzje 

PSE S.A. przedłożyły do zatwierdzenia przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (dalej: „Prezes URE”) wniosek w sprawie zatwierdzenia propozycji metody TSO-TSO SP. Na podstawie przedłożonego wniosku, Prezes URE decyzją znak DRR.WRE.7128.27.2018.ŁW z dnia 5 marca 2020 r. umorzył postępowanie ws. zatwierdzenia propozycji metody TSO-TSO SP i została ona przekazana do Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (dalej: „ACER”) w celu zatwierdzenia.

ACER decyzją nr 17/2020 z dnia 15 lipca 2020 r. zatwierdziła Metodę TSO-TSO SP.

PSE S.A., wykonując obowiązek informacyjny ustanowiony w art. 7 EB GL, opublikowały treść decyzji ACER, o czym poinformowały uczestników rynku stosownym komunikatem:

Informacja OSP na temat decyzji ACER nr 17/2020 ws. wspólnych zasad rozliczania mających zastosowanie do każdego przypadku planowej wymiany energii (SP)

Dokumenty do pobrania:

https://www.pse.pl/documents/20182/b3587d99-0446-4be9-b802-6649a2804b53

 

 

Metoda procesu kooptymalizacji alokacji międzyobszarowych zdolności przesyłowych do wymiany mocy bilansującej lub współdzielenia rezerw (CO CZCA)

Metoda procesu kooptymalizacji alokacji międzyobszarowych zdolności przesyłowych do wymiany mocy bilansującej lub współdzielenia rezerw (CO CZCA) opracowana na podstawie art. 40 ust. 1 EB GL obejmuje m.in.:

  1. proces powiadamiania o zastosowaniu procesu kooptymalizacji alokacji;
  2. szczegółowy opis tego, w jaki sposób międzyobszarowe zdolności przesyłowe
    są przydzielane do ofert dotyczących wymiany energii i ofert dotyczących wymiany mocy bilansującej lub współdzielenia rezerw w ramach jednego procesu optymalizacji zarówno dla aukcji typu implicit, jak i aukcji typu explicit;
  3. szczegółowy opis metody wyceny, systemu gwarantowania praw przesyłowych
    i dzielenia się dochodami z ograniczeń w przypadku międzyobszarowych zdolności przesyłowych, które zostały alokowane do ofert dotyczących wymiany mocy bilansującej lub współdzielenia rezerw w drodze procesu kooptymalizacji alokacji;
  4. proces określenia maksymalnego wolumenu międzyobszarowych zdolności przesyłowych alokowanego do wymiany mocy bilansującej lub współdzielenia rezerw.

Metoda wyceny, system gwarantowania praw przesyłowych i dzielenie się dochodami z ograniczeń w przypadku międzyobszarowych zdolności przesyłowych, które zostały alokowane do ofert dotyczących wymiany mocy bilansującej lub współdzielenia rezerw w drodze procesu kooptymalizacji alokacji, zapewniają równe traktowanie względem międzyobszarowych zdolności przesyłowych przydzielanych do ofert dotyczących wymiany energii.

 

Konsultacje i decyzje

Propozycja ram wdrażania europejskiej platformy wymiany energii bilansującej z rezerw zastępczych była przedmiotem konsultacji. Po zakończeniu konsultacji, ENTSO-E przedłożyło do zatwierdzenia przez Agencję ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) wniosek w sprawie CO CZCA. Na podstawie przedłożonego wniosku ACER decyzją nr 12/2020 z dnia 17 czerwca 2020 r. zatwierdziła metodę procesu kooptymalizacji alokacji międzyobszarowych zdolności przesyłowych do wymiany mocy bilansującej lub współdzielenia rezerw.

PSE S.A., wykonując obowiązek informacyjny ustanowiony w art. 7 Rozporządzenia (UE) 2017/2195, opublikowały treść decyzji ACER, o czym poinformowały uczestników rynku stosownym komunikatem „Informacja OSP na temat decyzji ACER nr 12/2020 ws. metody kooptymalizacji procesu alokacji międzyobszarowych zdolności przesyłowych (COCZCA)”.

 

Metoda dotycząca procesu alokacji rynkowej międzyobszarowych zdolności przesyłowych do celów wymiany mocy bilansującej lub współdzielenia rezerw (MBCZCA)

Zgodnie z art. 41 ust. 1 EB GL wszyscy OSP w każdym regionie wyznaczania zdolności przesyłowych (CCR) są zobowiązani do wspólnego opracowania propozycji metody dotyczącej procesu alokacji rynkowej międzyobszarowych zdolności przesyłowych do celów wymiany mocy bilansującej lub współdzielenia rezerw (MB CZCA). MB CZCA opracowana na podstawie art. 41 EB GL obejmuje m.in.:

  1. proces powiadamiania o zastosowaniu procesu alokacji rynkowej;
  2. szczegółowy opis tego, w jaki sposób należy określić faktyczną wartość rynkową międzyobszarowych zdolności przesyłowych do celów wymiany mocy bilansującej lub współdzielenia rezerw oraz prognozowaną wartość rynkową międzyobszarowych zdolności przesyłowych do celów wymiany energii, a także w razie potrzeby faktyczną wartość rynkową międzyobszarowych zdolności przesyłowych do celów wymiany energii oraz prognozowaną wartość rynkową międzyobszarowych zdolności przesyłowych do celów wymiany mocy bilansującej lub współdzielenia rezerw;
  3. szczegółowy opis metody wyceny, systemu gwarantowania praw przesyłowych i dzielenia się dochodami z ograniczeń w przypadku międzyobszarowych zdolności przesyłowych, które zostały alokowane do ofert wymiany mocy bilansującej lub współdzielenia rezerw w drodze procesu alokacji rynkowej;
  4. proces określenia maksymalnego wolumenu dla międzyobszarowych zdolności przesyłowych alokowanego do wymiany mocy bilansującej lub współdzielenia rezerw.

Metoda ta opiera się na porównaniu faktycznej wartości rynkowej międzyobszarowych zdolności przesyłowych do celów wymiany mocy bilansującej lub współdzielenia rezerw z prognozowaną wartością rynkową międzyobszarowych zdolności przesyłowych do wymiany energii, lub też na porównaniu prognozowanej wartości rynkowej międzyobszarowych zdolności przesyłowych do celów wymiany mocy bilansującej lub współdzielenia rezerw z faktyczną wartością rynkową międzyobszarowych zdolności przesyłowych do wymiany energii.

Konsultacje i decyzje

Propozycja metody koordynacji analiz bezpieczeństwa pracy była przedmiotem osobnych konsultacji dla każdego CCR. Metody koordynacji analiz bezpieczeństwa pracy zostały zatwierdzone: decyzją ACER nr 11/2021 z dnia 13.09.2021 r. (dla CCR Core) oraz decyzją ACER nr 10/2021 z dnia 13.09.2021 r.  (dla CCR Baltic).

Dokumenty do pobrania:

Metoda wyznaczania zdolności przesyłowych dla horyzontów czasowych (CZCBT)

 

Zgodnie z art. 37 ust. 3 EB GL wszyscy OSP w każdym regionie wyznaczania zdolności przesyłowych (CCR) są zobowiązani do wspólnego opracowania propozycji metody wyznaczania zdolności przesyłowych dla horyzontów czasowych bilansowania (CZCBT), która określa zasady wyznaczania międzyobszarowych zdolności przesyłowych dla horyzontów czasowych bilansowania na potrzeby wymiany energii bilansującej lub prowadzenia procesu kompensowania niezbilansowań w poszczególnych CCR.

Konsultacje i decyzje

Propozycja CZCBT była przedmiotem osobnych konsultacji dla każdego CCR.

Metoda wyznaczania zdolności przesyłowych dla horyzontów czasowych bilansowania w CCR Baltic została zatwierdzona decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki znak DRR.WRE.744.34.2022.ŁW z dnia 29 stycznia 2024 r.

Dokumenty do pobrania:

Metoda dotycząca wykazu produktów standardowych mocy bilansującej w odniesieniu do rezerw odbudowy częstotliwości i rezerw zastępczych (SPBC)

Metoda dotycząca wykazu produktów standardowych mocy bilansującej w odniesieniu do rezerw odbudowy częstotliwości i rezerw zastępczych (SPBC) opracowana na podstawie art. 25 ust. 2 EB GL określa co najmniej następujące cechy oferty dotyczącej produktu standardowego:

  1. okres przygotowawczy;
  2. okres rampowania;
  3. czas pełnej aktywacji;
  4. minimalną i maksymalną ilość;
  5. okres dezaktywacji;
  6. minimalny i maksymalny czas trwania okresu dostawy;
  7. okres ważności;
  8. tryb aktywacji.

W wykazie produktów standardowych energii bilansującej i mocy bilansującej określa się co najmniej następujące zmienne cechy produktu standardowego, które zostaną ustalone przez dostawców usług bilansujących w trakcie kwalifikacji wstępnej lub podczas składania oferty dotyczącej produktu standardowego:

  1. cenę oferty;
  2. podzielność;
  3. lokalizację;
  4. minimalny czas między końcem okresu dezaktywacji a kolejną aktywacją.

 

Konsultacje i decyzje

Propozycja SPBC była przedmiotem publicznych konsultacji. Po zakończeniu konsultacji, ENTSO-E przedłożyło do zatwierdzenia przez Agencję ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) wniosek w sprawie SPBC. Na podstawie przedłożonego wniosku ACER decyzją nr 11/2020 z dnia 17 czerwca 2020 r. zatwierdziła metodę dotyczącą wykazu produktów standardowych mocy bilansującej w odniesieniu do rezerw odbudowy częstotliwości i rezerw zastępczych.

PSE S.A., wykonując obowiązek informacyjny ustanowiony w art. 7 Rozporządzenia (UE) 2017/2195, opublikowały treść decyzji ACER, o czym poinformowały uczestników rynku stosownym komunikatem „Informacja OSP na temat decyzji ACER nr 11/2020 ws. metody dotyczącej wykazu produktów standardowych mocy bilansującej w odniesieniu do rezerw odbudowy częstotliwości i rezerw zastępczych”.
 

Zwolnienie dla polskiego obszaru geograficznego z obowiązku umożliwienia dostawcom usług bilansujących przekazywania ich obowiązku dostarczenia mocy bilansującej

Zgodnie z art. 34 ust. 1 EB GL, w ramach obszaru geograficznego, na którym miał miejsce zakup mocy bilansującej, OSP umożliwiają dostawcom usług bilansujących przekazywanie ich zobowiązań do dostarczenia mocy bilansującej. Jeden lub kilku OSP, których to dotyczy, mogą zaproponować zwolnienie z tego obowiązku, jeżeli okresy zakontraktowania dla mocy bilansującej zgodnie z art. 32 ust. 2 lit. b) EB GL (krótkoterminowe), są bezwzględnie krótsze niż jeden tydzień. W związku z tym, PSE S.A. wystąpiły z propozycją dotyczącą zwolnienia polskiego obszaru geograficznego z tego obowiązku. Decyzją nr DRR.WRE.7128.13.2018ŁW z dnia 7 sierpnia 2018 r., wydaną przez Prezesa URE, powyższa propozycja została zaakceptowana. Więcej informacji na stronie.

 

Sprawozdanie PSE dotyczące bilansowania

Polskie Sieci Elektroenergetyczne zgodnie z wymaganiami art. 60 EB GL przygotowują sprawozdania dotyczące bilansowania Krajowego Systemu Elektroenergetycznego.

Sprawozdania z poszczególnych okresów dostępne są pod poniższym linkiem.

 

Rozliczanie energii między OSP

Zgodnie z Rozdziałem 3 Rozporządzenia Komisji (UE) 2017/2195 z dnia 28 listopada 2017 r. ustanawiającego wytyczne dotyczące bilansowania wszyscy OSP zobowiązani zostali do opracowania czterech propozycji zasad rozliczania energii między OSP.

  1. Art. 50 ust. 3 Rozporządzenia EB GL nakłada na wszystkich OSP prowadzących planową wymianę energii w ramach danego obszaru synchronicznego obowiązek opracowania propozycji dotyczącej wspólnych zasad rozliczania mających zastosowanie do planowej wymiany energii zachodzącej w wyniku jednego lub obu poniższych procesów:
    1. procesu utrzymania częstotliwości zgodnie z art. 142 rozporządzenia (UE) 2017/1485 z dnia 2 sierpnia 2017 r. ustanawiającego wytyczne dotyczące pracy systemu przesyłowego energii elektrycznej (dalej: rozporządzenie (UE) 2017/1485);
    2. okresu rampowania zgodnie z art. 136 rozporządzenia (UE) 2017/1485.

W związku z powyższym, wszyscy OSP obszaru synchronicznego Europy kontynentalnej wspólnie opracowali dokument „Propozycja wszystkich OSP obszaru synchronicznego Europy kontynentalnej dotycząca zasad rozliczania planowej wymiany energii w wyniku procesu utrzymania częstotliwości i okresu rampowania zgodnie z art. 50 ust. 3 rozporządzenia Komisji (UE) 2017/2195 z dnia 23 listopada 2017 r. ustanawiającego wytyczne dotyczące bilansowania”, który przedłożony został do NRA w dniu 7 czerwca 2019 r. W dniu 31 grudnia 2019 r. wszystkie NRA wystosowały do wszystkich OSP wezwanie do dokonania zmian w przedłożonej propozycji FSkar CCFR, na które OSP odpowiedzieli w dniu 13 marca 2020 r. W dniu 15 czerwca 2020 r. Prezes URE decyzją nr DRR.WRE.744.20.2019.ŁW zatwierdził wspólne zasady rozliczania mające zastosowanie do każdego przypadku planowanej wymiany energii dla obszaru synchronicznego.

Dokumenty do pobrania:

Decyzja Prezesa URE nr DRR.WRE.744.20.2019.ŁW

  1. Art. 50 ust. 4 Rozporządzenia EB GL nakłada na wszystkich asynchronicznie połączonych OSP prowadzących planową wymianę energii między obszarami synchronicznymi obowiązek opracowania propozycji dotyczącej wspólnych zasad rozliczania mających zastosowanie do planowej wymiany energii zachodzącej w wyniku jednego lub obu poniższych procesów:
    1. procesu utrzymania częstotliwości dla generowanej mocy czynnej na szczeblu obszaru synchronicznego zgodnie z art. 172 i 173 rozporządzenia (UE) 2017/1485;
    2. ograniczeń rampowania dla generowanej mocy czynnej na szczeblu obszaru synchronicznego zgodnie z art. 137 rozporządzenia (UE) 2017/1485.

W związku z powyższym, OSP wspólnie opracowali dokument „Propozycja wszystkich asynchronicznie połączonych OSP odotycząca zasad rozliczania planowej wymiany energii między obszarami synchronicznymi w wyniku procesu utrzymania częstotliwości i ograniczeń rampowania zgodnie z art. 50 ust. 4 rozporządzenia Komisji (UE) 2017/2195 z dnia 23 listopada 2017 r. ustanawiającego wytyczne dotyczące bilansowania”, który przedłożony został do NRA w dniu 18 czerwca 2019 r. W dniu 10 stycznia 2020 r. wszystkie NRA wystosowały do wszystkich OSP wezwanie do dokonania zmian w przedłożonej propozycji metody, na które OSP odpowiedzieli w dniu 26 marca 2020 r. W dniu 27 maja 2020 r. Prezes URE decyzją nr DRR.WRE.744.22.2019.ŁW zatwierdził wspólne zasady rozliczania mające zastosowanie do asynchronicznie połączonych OSP prowadzących planowaną wymianę energii. 

Dokumenty do pobrania:

Decyzja Prezesa URE nr DRR.WRE.744.22.2019.ŁW

 
  1. Art. 51 ust. 1 Rozporządzenia EB GL nakłada na wszystkich OSP w ramach danego obszaru synchronicznego obowiązek opracowania propozycji dotyczącej wspólnych zasad rozliczania mających zastosowanie do każdego przypadku nieplanowej wymiany energii (dalej: FSkar CCU).

OSP przedłożyli propozycję FSkar CCU do wszystkich krajowych organów regulacyjnych (dalej: NRA) celem zatwierdzenia – PSE S.A. przedłożyły ją Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki (dalej: Prezes URE) w dniu 7 czerwca 2019 r. W dniu 7 stycznia 2020 r. wszystkie NRA wystosowały do wszystkich OSP wezwanie do zmian w FSkar CCU, na które OSP odpowiedzieli w dniu 13 marca 2020 r.

W związku z powyższym, w dniu 15 czerwca 2020 r. Prezes URE decyzją nr DRR.WRE.744. 14.2020.ŁW zatwierdził wspólne zasady rozliczania mające zastosowanie do każdego przypadku nieplanowanej wymiany energii dla obszaru synchronicznego Europy kontynentalnej.

Dokumenty do pobrania:

Decyzja Prezesa URE nr DRR.WRE.744.14.2020.ŁW

  
  1. Art. 51 ust. 2 Rozporządzenia EB GL nakłada obowiązek na wszystkich asynchronicznie połączonych OSP opracowania propozycji dotyczącej wspólnych zasad rozliczania mających zastosowanie do każdego przypadku nieplanowej wymiany energii między asynchronicznie połączonymi OSP.

OSP przedłożyli propozycję FSkar 51.2 do wszystkich krajowych organów regulacyjnych celem zatwierdzenia – PSE S.A. przedłożyły ją Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki w dniu 18 czerwca 2019 r.

W związku z powyższym, w dniu 10 stycznia 2020 r. Prezes URE decyzją nr DRR.WRE.744.19.2019.Pst zatwierdził wspólne zasady rozliczania mające zastosowanie do każdego przypadku nieplanowanej wymiany energii między asynchronicznie połączonymi operatorami systemów przesyłowych.

Dokumenty do pobrania:

Decyzja Prezesa URE nr DRR.WRE.744.19.Pst

 

Strona ENTSO-E z informacjami na temat Wytycznych EB GL

Dodatkowe informacje związane z wdrażaniem Wytycznych EB GL dostępne są również na stronie internetowej ENTSO-E:

https://www.entsoe.eu/network_codes/eb/

https://consultations.entsoe.eu/