PSE w ramach zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania i bilansowania krajowego systemu elektroenergetycznego (KSE) dokonują m.in. zakupu usług systemowych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania KSE, przy zastosowaniu obiektywnych i przejrzystych zasad zapewniających równe traktowanie użytkowników systemu oraz przy uwzględnieniu wymogów ochrony środowiska.
Jedną z tego typu usług systemowych jest Interwencyjne ofertowe zwiększenie poboru mocy przez odbiorców (IZP), które polega na dobrowolnym i czasowym zwiększeniu na polecenie OSP poboru mocy przez aktywnych odbiorców energii elektrycznej. Za świadczenie usługi – w zależności od oczekiwanych cen zwiększenia poboru i cen ustalonych na Rynku Bilansującym – odbiorcy będą mogli otrzymywać wynagrodzenie. IZP pomoże OSP w zarządzaniu systemem w okresach nadwyżek generacji ponad zapotrzebowanie.
Usługę IZP może świadczyć każdy odbiorca przyłączony do sieci elektroenergetycznej, którego zdolności techniczne do świadczenia usługi zostały pozytywnie zweryfikowane przez operatora systemu, do którego jest przyłączony oraz posiada aktywny certyfikat ORed. Odbiorcy energii mogą świadczyć IZP bezpośrednio PSE S.A. jeśli posiadają 1 MW lub więcej potencjału zwiększenia mocy. Mniejsi odbiorcy mogą świadczyć usługę poprzez podmiot pośredniczący, reprezentujący odbiorców w relacjach z OSP.
Jak przystąpić do usługi IZP
Podmioty spełniające kryteria usługi IZP określone w Regulaminie Systemu Kwalifikowania Dostawców Usługi IZP mogą składać wnioski o zawarcie umowy za pośrednictwem Platformy zakupowej PSE. Wnioski będą przyjmowane w dowolnym momencie obowiązywania systemu.
Proces wnioskowania:
- Złożenie wniosku przez zainteresowany podmiot poprzez Platformę zakupową pod adresem: https://przetargi.pse.pl/ -> Postępowania -> Lista postepowań otwartych -> System Kwalifikowania Dostawców Usługi IZP (SKD/IZP/2024) w dowolnym terminie w okresie od 30 sierpnia 2024 roku do 28 lutego 2025 roku.
- Weryfikacja Dostawcy przez PSE.
- Zawarcie umowy IZP pomiędzy PSE a Dostawcą, przy czym okres obowiązywania danej umowy może być różny dla różnych Dostawców, w zależności od terminu podpisania umowy - rozpoczęcie świadczenia Usługi nie wcześniej niż od 1 października 2024 r. Wszystkie umowy będą obowiązywały do 31 marca 2025 roku.
Odbiorcy mogą podpisać umowę także z firmą reprezentującą ją w relacjach z PSE.
Szczegółowe informacje dotyczące nowego systemu oraz niezbędne dokumenty, w tym wzór Wniosku oraz Regulamin Systemu Kwalifikowania Dostawców Usługi IZP znajdują się na Platformie zakupowej pod adresem https://przetargi.pse.pl/.
Najważniejsze założenia usługi IZP
- Usługa IZP jest pozyskiwana w ramach otwartego systemu kwalifikacji. Kontraktowanie IZP z dostawcami będzie następować w formie umowy zawartej na czas określony. Po upływie tego czasu planowane jest cykliczne pozyskiwanie IZP w kolejnych latach.
- Usługę IZP mogą realizować Obiekty Redukcji (ORed), certyfikowane na zasadach określonych w Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej. Dopuszczalne będzie świadczenie IZP również przez ORed, które są Jednostkami Fizycznymi posiadającymi obowiązki mocowe w ramach Rynku Mocy. Oznacza to, że dany podmiot może posiadać jednocześnie kontrakt mocowy i świadczyć IZP na tych samych zasobach, jednakże nie w tym samym czasie.
- Usługa IZP ma charakter dobrowolny - po zawarciu umowy z PSE dostawca nie będzie miał obowiązku składania propozycji sprzedaży.
- Proces realizacji usługi IZP składa się z następujących etapów:
- Wezwanie do składania propozycji sprzedaży - OSP wzywa dostawców do składania propozycji sprzedaży na dany Okres Zwiększenia Poboru (OZP), którym jest okres rozliczania niezbilansowania na RB (obecnie 15 min), przy czym OSP może ogłosić wiele OZP na dobę d. W wezwaniu OSP podaje przy tym oczekiwaną moc zwiększenia poboru dla każdego OZP.
- Składanie propozycji sprzedaży - Zainteresowani dostawcy składają propozycje sprzedaży oraz deklarują jej niezbędne parametry. Bramka na składanie i modyfikację propozycji sprzedaży zamyka się 45 min przed OZP. Dostawca ma możliwość złożenia jedynie jednej propozycji sprzedaży na dany OZP.
- Wydanie polecenia zwiększenia - Dla każdego OZP, OSP analizuje i optymalizuje zebrane propozycje sprzedaży, a następnie decyduje o ich przyjęciu lub nie (w zależności od bieżącej sytuacji w KSE i złożonych propozycji sprzedaży). Dla przyjętych propozycji sprzedaży OSP wysyła polecenie realizacji usługi (najpóźniej 30 min przed OZP).
- Realizacja - Dostawca realizuje zwiększenie poboru mocy zgodnie z parametrami swojej propozycji sprzedaży i wydanym poleceniem.
- Jeżeli dostawca zdecyduje się na złożenie propozycji sprzedaży, to będzie miał możliwość jej skorygowania najpóźniej 45 min przed Okresem Zwiększenia Poboru (OZP), na który składa daną propozycję sprzedaży. Po upływie tego czasu, jego propozycja sprzedaży stanie się wiążąca. Oznacza to, że po przyjęciu danej propozycji sprzedaży w przypadku wydania przez PSE polecenia zwiększenia poboru, zgodnie ze złożoną propozycją sprzedaży, dostawca będzie zobowiązany wykonać to polecenie.
- Złożona propozycja sprzedaży może nie zostać przyjęta do realizacji. W takim przypadku nie skutkuje to dalszymi zobowiązaniami po stronie dostawcy oraz PSE (nie następuje realizacja, a dostawca nie otrzymuje wynagrodzenia).
- Uprawnienia do składania propozycji sprzedaży i obsługi systemu będą nadawane po zawarciu umowy na dany okres. Oznacza to, że wyznaczone osoby po stronie dostawcy będą upoważnione do składania propozycji sprzedaży i pozostałych działań w systemie informatycznym.
- Propozycja sprzedaży definiowana jest przez dostawcę usługi IZP i zawiera następujące parametry:
- Oferowaną moc zwiększenia – z zakresu od 1 do 300 MW z dokładnością do 0,1 MW, przy uwzględnieniu, że czas jej osiągnięcia nie może być dłuższy niż 30 minut,
- Cenę zwiększenia - z zakresu od 0,01 zł/MWh do 50 000 zł/MWh z dokładnością do 0,01 zł/MWh, rozumianą jako najwyższa cena, którą dostawca jest gotowy zapłacić za energię elektryczną.
- Rozliczenia będą uwzględniały:
- Wyliczenie ceny rozliczeniowej jako CRZP dodatniej różnicy pomiędzy Ceną Energii Niezbilansowania (CEN) i ceną zwiększenia poboru CZP, według wzoru:
CRZP = max(0,CEN - CZP) - Wyliczenie wolumenu realizacji usługi na podstawie tzw. profili bazowych,
- Należności za wykonanie usługi oraz kary za niewykonanie oraz nienależyte wykonanie usługi. Rozliczenia wykonywane na podstawie profilu wynagrodzenia określonego w przedziałach,
- Należności z wykonania będą proporcjonalne do ceny rozliczeniowej, natomiast kary będą proporcjonalne do stałej stawki cenowej (200 zł/MWh).
- Wyliczenie ceny rozliczeniowej jako CRZP dodatniej różnicy pomiędzy Ceną Energii Niezbilansowania (CEN) i ceną zwiększenia poboru CZP, według wzoru:
- IZP będzie wspierana przez dwa dedykowane systemy informatyczne:
- IP-DSR – dla obsługi zarządzania konfiguracją certyfikowanych obiektów świadczących usługę - ORed, pozyskiwania danych pomiarowo-rozliczeniowych, wyznaczania profili bazowych, wyznaczania energii realizacji, wyznaczania rozliczenia oraz generowania raportów rozliczeniowych,
- Portal IZP – do obsługi procesu realizacji usługi, w tym: wezwanie do składania propozycji sprzedaży oraz wydawanie poleceń realizacji.